Geschikt voor alle versies van Hauptwerk

Dit leuke bamboe orgel heeft 10 stemmen verdeeld over 2 manualen en pedaal.

Uitgebreide informatie is te vinden onder de tab: "Historie".

Dispositie

Technische informatie

Winddruk: 75 mm
Stemming: a' = 440 Hz.
Temperatuur: Gelijkzwevend.
Pedaal: 30 toetsen.
Het 3e klavier heeft geen stemmen maar is de koppeling tussen manuaal 1 en 2.
Koppeling manuaal 1 + Ped.
Koppeling manuaal 2 + Ped.
Koppeling manuaal 1 + 2. (Toegevoegd in Hauptwerk voor gebruik met een console met 2 manualen en pedaal).

De kerk

Het Roeselare-Schependom behoorde tot de heerlijkheid van Wijnendale. Eén van de voornaamste heerlijkheden van Vlaanderen. Roeselare ontwikkelde zich geleidelijk van dorpje tot stad. Rond 1100 was de hele streek gekerstend. Er ontstonden bidplaatsen in Roeselare in 1093. Het orgel is in 1995 Gebouwd door Prajawidya Instrumentalia Jakarta Indonesië.

Protestantisme

Het protestantisme heeft, in het overwegend katholieke Vlaanderen, rond 1870 voet aan de grond gekregen. Henri Tant, een textiel-industrieel, liet in 1874 zijn dochtertje Henriette door een protestantse dominee dopen na heel wat onenigheden met de clerus. In zijn textielbedrijf nam hij arbeiders in dienst die kwamen uit de protestantse gemeenschap de zogenaamde Geuzenhoek. Zij vormden een kleine, autonome leefgemeenschap. Begin juli 1878 kocht de protestantse gemeente een stuk grond in de huidige Jan Mahieustraat. Op 31 juli 1878, mocht Henriette Tant de eerste steen voor een kerk leggen en op 1 november 1879 had de inwijding plaats. In de volksmond wordt de kerk 'De Geuzentempel' genoemd.

Een sprong verder in de tijd

In het jaar 1993, werd het startsein gegeven om de kerk wat 'op te frissen'. Het resulteerde in forse verbouwingswerken die die tot doel hadden meer ruimte te creëren. Zo werd het doksaal in het bijzonder grondig aangepakt. Wekelijks werden er vergaderingen gehouden en tijdens één van die vergaderingen opperde de voorzitter ' dat het toch tof zou zijn om een eigen orgel te hebben op dat nieuwe doksaal zo'n groot meubel met pijpen en met alles erop en eraan'. I.p.v het oude, trouwe harmonium. Het was een droomgedachte; waar zou de kleine kerkgemeenschap het geld vandaan halen om zich iets dergelijks aan te schaffen.

Indonesische moslims bouwden orgel in een katholieke stad voor een protestantse kerk. Als dat geen oecumene is!

Het orgel en de weg ernaar toe

Dromen mag. Men hoorde van een bedrijfje in Jakarta (Indonesië) dat clavecimbels en orgels maakt. Namelijk de firma P.T. Prajawidya Instrumentalia, Jakarta Indonesia. Het bedrijfje is in 1991 opgericht door ds Harry van Dop en de heer Henk Vonk. Widya betekent zowel 'weten' als 'kunnen maken'. Praja is de plek waar dat in praktijk wordt gebracht. De oprichters hebben zich ten doel gesteld om de hedendaagse en toekomstige muziekpraktijk in Indonesië te dienen met in het land zelf vervaardigd instrumentarium met gebruikmaking van inheemse materialen. Het vormt zo een aanvullende voortzetting van de kulturele traditie van Indonesië, waarin de ambachtelijke omgang met de natuur reeds vele eeuwenlang hoogwaardige muziekinstrumenten heeft opgeleverd.

Er werd door De Geuzentempel gemeente een aanvraag om financiële steun ingediend bij het College van burgemeester en schepenen van Roeselare voor een bamboe-pijporgel. Het antwoord was positief.

Vanuit Jakarta kwam men om foto's te maken van het vernieuwde doksaal en ter plaatse preciezere metingen doen. En... Vrijwel onmiddellijk werd de bestelling geplaatst voor een bamboepijporgel met 508 pijpen, 10 registers en 3 klavieren bij Prajawidya, alwaar men, in de heuvels van Bogor, koortsachtig op zoek ging naar de passende bamboe-stammen.

Een fragment uit het bouwverslag van 1 januari 1995.
Het orgel voor uw kerk bestemd, nadert zijn voltooiing en zal in de loop van dit jaar bij u opgebouwd worden. Wij hebben sinds kort een klein gebouwtje waarin we het orgel kunnen klaarmaken. Vanwege de hoogte moesten wij een bouwput in de vloer aanbrengen. Wij zijn van plan om het orgel in een aula weer op te bouwen zodat we beter de pijpen kunnen beoordelen tijdens het intoneren. Als het orgel geheel gereed is willen we gedurende een week in Jakarta zoveel mogelijk publiciteit maken rondom dit orgel. Het is belangrijk om de Indonesische musici op de hoogte te brengen van de ontwikkelingen in eigen land. In juni demonteren we het orgel, verpakken het en maken het klaar voor verscheping in vacuum, kiemvrije containers. Het orgel zal 1 maand op zee zijn. 'Goede reis, selámat jalan'.

In september kwamen Suwandi en Rajino, de orgelbouwers van Prajawidya naar België. Het duurde ongeveer een maand voor het instrument speelklaar was. En op 14 oktober werd het orgel in gebruik genomen en vulde de kerk zich met warme vol-harmonieuze klanken. Een droom was werkelijkheid geworden. Het Roeselaarse instrument is het derde in de wereld dat een zekere omvang heeft, na die van Las Pinas (Filippijnen) en Porto Alegre (Brazilië).

Het orgel opgesteld in de universiteit van Jakarta

Er was veel belangstelling voor het orgel

Een positief van Prajawidya

Mr. Suwandi monteert het pedaal

Mr. Sunardi plaatst de ventil veren

Mr. Rajino maakt de bamboepijpen in orde

Allerlei kleine materialen

Hoe een stukje tropisch oerwoud stapsgewijs verandert in een kant en klaar muziekinstrument

Het Belgische klimaat zorgt voor een speciaal probleem wat de temperatuur en de luchtvochtigheid betreft. Een verslagje gemaakt tijdens het vervaardigen van het orgel, door Henk Vonk.

Bamboe is het materiaal waar de pijpen van vervaardigd worden. De meest geschikte vinden we in de buurt van Bogor, wat hogerop de heuvels in. Het moet dunwandig zijn wat nogal moeilijk te vinden is. Als de bamboestaven bij ons arriveren zijn ze nog groen en moeten dan nog enige maanden rustig drogen. In het begin niet in het volle zonlicht want dan komen er spanningen in en splijt het snel. Bij de grote dikke bamboe moeten eerst de tussenschotten verwijderd worden. Bamboe wordt in Indonesië niet alleen voor muziekinstrumenten gebruikt maar is geschikt voor duizend en één toepassingen. Het wordt o.a. veel in de bouw gebruikt.
Voor de kas van het orgel wordt Djati/teakhout gebruikt. Een duurzame houtsoort. We kopen het hout als een boomstam en laten deze in planken zagen. De planken gaan vervolgens 1,5 tot 2 weken in een droogoven tot de vochtigheidsgraad van het hout is afgenomen tot 8 - 9 %. Voor sommige belangrijke delen gebruiken we Sunkai een langvezelige, lichte houtsoort.
Voor het beleg van de toetsen op de klavieren gebruiken we ebbehout. Het is een harde houtsoort en voor het zagen is een apart zaagblad nodig. In Indonesië heeft dit hout de naam 'Kayu Besi' of zwart hout. Wanneer het goed gepolijst is heeft het een mooie vlam.
Als het orgel helemaal gereed is en we in de magazijnbalg voldoende lucht beschikbaar hebben met een druk van 70 tot 80 mm waterkolom, dan komt het belangrijke werk van het intoneren. Bij een orgel met alleen bamboepijpen zijn de klankkleurverschillen uiteraard niet zo groot als bij een orgel met houten en tinnen pijpen. De klank is heel natuurlijk, bamboe wordt in tropische landen veel gebruikt voor de vervaardiging van muziekinstrumenten.

<sub>Bronnen:
Roeselare heden en verleden.
Als dromen werkelijkheid worden, Martine Dekeyser.

Voor de gastvrijheid en de vriendelijkheid zeggen wij ds. Alexander Eberson hartelijk dank.
Voor het fotomateriaal en informatie danken we mevr. Louise Vonk en ds. Harry van Dop.</sub>

Virtuele speeltafel

Systeemeisen

• een moderne snelle computer Windows 10 64 bit minimaal 4 GB RAM
• goede geluidskaart
• 2 toetsenborden of keyboard en pedaal òf electronisch orgel met MIDI uitgang
• goede kwaliteit luidsprekers/hoofdtelefoon

The computer

Een moderne snelle computer met minimaal 4 GB RAM en b.v. Windows 10 64 bit geïnstalleerd. Vanzelfsprekend moet ook Hauptwerk geïnstalleerd zijn met tenminste (de gratis) versie 5 (Lite Edition). Men zegt dat de beste resultaten mogelijk zijn met computers van Apple-MacIntosh. Wij hebben hier echter geen ervaring mee. Exacte uitspraken over wat er tenminste nodig is zijn erg moeilijk. Op de "moeder" website hauptwerk.com vind u veel informatie hierover: Prerequisites. Het virtuele Flentrop orgel van Schiedam wordt geleverd op één 64 GB USB Stick. Tevens kan de set gedownload worden. De set is beveiligd met het Hauptwerk Protection System via de dongel van uw Hauptwerk programma. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het iLok systeem. Hieronder vindt u een tabel van het geheugengebruik. Op andere systemen kunnen deze waarden afwijken!

Houdt u er rekening mee dat uw Operating System ook nog flink wat geheugen in beslag neemt.

De geluidskaart

De geluidskaart in of aan de computer. Deze kaart kan in veel gevallen ook de MIDI verbinding van de speeltafel naar de computer verzorgen. Ga voor meer informatie naar: Hauptwerk.com.

Toetsenborden

2 toetsenborden of keyboards en een (zo mogelijk 30 tonig) pedaal of natuurlijk een compleet electronisch orgel met MIDI uitgang.

Er zijn al de meest prachtige speeltafels speciaal voor het gebruik met Hauptwerk in de handel. In Nederland kunt u hiervoor terecht bij b.v 

HSMuziek
Noorlander Orgelmakerij
Mixtuur
Bovenschen Virtual Organs
Sonarte orgels op maat

De knutselaars onder ons kunnen met behulp van electronica van b.v. MIDI-Hardware.com of MGB hun speeltafel voorzien van MIDI. Wijzelf hebben dit gedaan op een zelfbouw orgel met Heyligers-manualen.

Luidsprekers

De geweldige geluidskwaliteit van Hauptwerk komt heel goed tot zijn recht via een zeer goede hoofdtelefoon b.v. AKG of Sennheiser. Wij geven de voorkeur aan het aansluiten van de geluidskaart op een (eventueel meer-kanalige) geluids-installatie. Boven genoemde bedrijven kunnen u ook adviseren over eventuele aankopen op dit gebied. Wat u beslist niet moet doen is Hauptwerk beluisteren via in de monitor ingebouwde luidspreker(tjes) of via een setje computerluidsprekers van 10 Euro!

Tabel geheugengebruik versie Hauptwerk 5 (ruimte nodig op de harddisk 2,2 GB)

Demo's

• J.S. Bach Preludium en Fuga F Dur
• J.S. Bach Preludium en Fuga C Dur
• J.S. Bach Herzlich tut mich verlangen
• F. Mendelssohn Andante Religioso
• Johan Gottfried Walther Nun kommt de Heiden Heiland
• Johan Heinrich Buttstedt
• Jan Mulder Geprezen zij de Heer
• Feike Asma Gezang 280
• Jan Zwart Scheepje onder Jezus hoede
• Frans van Tilburg Psalm 121
• Gordon Young Prelude in Classic style
• Feike Asma Gezang 173
• Feike Asma Gezang 113

Opmerkingen bij onderstaande demo's :

Christian Boogaard is organist van de Hervormde Gemeenten van Hoornaar, Schelluinen en Ameide.
Eric Dalest is organist van de ST SAVEUR in AUBAGNE (bij Marseille).

Download

Mail voor download informatie van het Bamboe orgel naar info@hauptwerk.nl